تخته نرد

دسته : فکری
تعداد بازیکنان : گروهی
محل بازی : فضای باز
گروه سنی : ٧ تا ۱٨ سال به بالا

بازی تخته نرد یکی از سرگرمی های کهن ایرانی ها و مردم خاورمیانه بوده است.قدیمی ترین تخته نردی که تا به حال پیدا شده تخته نردی است که در شهر سوخته سیستان و بلوچستان پیدا شده است، به این دلیل تخته نرد را به ایران نسبت میدهند، در واقع تخته نرد را به اردشیر بنیانگذار سلسله ساسانی (224 سال قبل از میلاد مسیح) نسبت می دهند. به این دلیل به تخته نرد، نردشیر نیز می گویند. (نرد در پارسی قدیم به معنی چوب و کنده چوب بوده است). این بازی از طریق ساسانیان به هند و از هندوستان به چین رفت .

در بازی تخته نرد باید مهره های خود را در یک گوشه جمع کنید و هرچه زودتر آنها را از بازی خارج کنید.

شرح بازی و سرگرمی

چیدن مهره ها بر روی زمین( تخته نرد)

دو راه برای چیدن مهره ها بر روی زمین بازی (تخته نرد) وجود دارد. البته هر دو راه کاملا یکسان است. همان طور که در تصویر می ببنید؛ اگر شما مهره ی سفید را انتخاب کرده باشید، نحوه ی حرکت شما روی زمین (تخته نرد) بر خلاف جهت عقربه های ساعت خواهد بود.

 

آموزش تخته نرد,تخته نرد,بازی تخته نرد

چیدن مهره ها بر روی تخته نرد وقتی مهره سفید شما باشید.

 

در این تصویر مهره های سفید تخته نرد در جهت عقربه های ساعت حرکت خواهند کرد و حریف کاملا  در جهت عکس شما  بازی خواهد کرد.

 

تخته نرد,بازی تخته نرد,انجام بازی تخته نرد

چیدن مهره ها بر روی تخته نرد وقتی مهره سفید حریف باشید.

برای شروع بازی تخته نرد هر دو بازیکن تاس می اندازند و هر کدام تاس بیشتر و یا طبق توافق تاس کمتری را  آورد، می تواند رنگ مهر ها و  نحوه ی چیدن مهره ها را انتخاب کند و همچنین شروع کننده ی بازی خواهد بود.در بازی تخته نرد هر بازیکن باید تاس بریزد.

 چند قانون برای حرکت مهره های تخته نرد وجود دارد:

1- هیچ گاه در بازی تخته نرد مقصد یک مهره نمی تواند یک خانه بسته باشد. خانه بسته به خانه ای گفته میشود که بیش از یک مهره حریف در آن وجود داشته باشد.
 
2- اگر مثلاً ۳ و ۵ آوردید می توانید یک مهره را ۸ حرکت به خانه ای باز ببرید و یا یک مهره را ۵ حرکت و مهره دیگری را ۳ خانه حرکت دهید.
 
3- مهره سفید روی مهره سفید قرار می گیرد (برای حریف هم به همین صورت) اما مهره سفید را نمی توانید به خانه ای که حداقل دو مهره حریف در آن وجود دارد حرکت کند و اگر مقصد حرکت، خانه بسته بود باید مهره دیگری را برای حرکت انتخاب کنید.
 
4- بازیکنی که تاس جفت می آورد (مانند ۲و۲ یا ۳و۳ یا ۶و۶ و…) باید ۴ بار آن عدد را بازی کند. مثلاً کسی که جفت ۶ (۶ و ۶) می آورد باید چهار بار ۶ را بازی کند. تاس جفت بهترین تاس در بازی تخته نرد است و شما را در بازی از حریف جلو می اندازد.

 5- در بازی تخته نرد هر بازیکن باید تاس بریزد و حتما مهره هایش را حرکت بدهد مگر اینکه، حریف خانه هایش را بسته باشد و بازیکن قادر به حرکت دادن مهره نباشد.

6- اگر بازیکنی امکان بازی هر دو تاس را داشته باشد، باید هر دو تاس را بازی کنید، مگر آنکه هیچ راهی وجود نداشته باشد گاهی اوقات شما ممکن است یک تاس را بازی کنید به طوری که تاس دیگر شما از بین برود و شما بگویید من دوست ندارم تاس دیگر را بازی کنم و این حرکت من است. 

 به نمونه های زیر توجه کنید.
الف) در تصویر زیر اگر شما در بازی تخته نرد مهره ی سفید باشید و تاس  ۶-۴  آورده باشید، نمی توانید تاس ۶ را توسط مهره های خانه ۱۳ یا ۷ بازی کنید و بگویید ۴ ندارم. راه درست این است که شما مهره ی خانه ۲۴ را ۶ خانه به جلو بیاورید و سپس همان را  ۴ بازی کنید و در خانه ی ۱۴ قرار بدهید.

 

تخته نرد,بازی تخته نرد,وسایل بازی تخته نرد


ب) و یا در تصویر زیر اگر شما مهره سفید باشید و مشغول برداشتن مهره های خود در انتهای بازی تخته نرد هستید و اگر تاس ۶-۴ آوردید، این طور نیست که از خانه ی ۶ یک مهره بردارید و بگویید ۴ ندارم که بازی کنم راه درست این است که تاس ۴ را توسط مهره ی خانه ۶ بازی کنید و تاس ۶ را از خانه  ۵ بردارید که شما سه مهره گشاد خواهید داد ولی این قانون بازی تخته نرد است.

 

طریقه بازی تخته نرد,تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد


پ) اگر شما سفید باشید و تاس ۶-۴ آورده اید شما فقط میتوانید یکی از دو  تاس را توسط مهره ای که در خانه ۲۴ قرار دارد بازی کنید که در این حالت باید تاس بزرگ تر را فقط بازی کنید  و مهره را در خانه ی ۱۸ قرار دهید.


قوانین بازی تخته نرد,آموزش تخته نرد,تخته نرد


7- دقت کنید در بازی تخته نرد همیشه ابتدا باید تاس بزرگ را حرکت داد، اما در بعضی از موارد نیز میتوان تاس کوچک را ابتدا بازی کرد به شرطی که خودتان سود کنید ولی به حریف ضرر نرسانید به نمونه های زیر دقت کنید.

الف) در تصویر زیر اگر شما سفید باشید و تاس ۴-۱ آورده باشید، اگر ۴ را بردارید مجبور هستید با ۱ حریف را زده و عملا ۲ مهره ی گشاد خواهید داد. ولی حرکت درست همین است حتی اگر ۲ مهره ی گشاد بدید. نمیتوانید اول مهره را به خانه ۳ آورده و سپس آن را بردارید.

 

تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد,تاریخچه تخته نرد


ب) اگر شما سفید باشید و تاس ۵-۴ اورده باشید، برای اینکه خانه شماره ۲  خالی نماند و در تاس های بعدی به ضررتان نباشد، شما می توانید ابتدا تاس کوچک را بازی کرده، به این ترتیب که اول مهره ی شماره ۶ را چهار خانه به جلو می برید و در ۲ قرار می دهید و تاس ۵ را از خانه ۳ بر می دارید.

 

روش بازی تخته نرد,آموزش بازی تخته نرد,تخته نرد


8- طبق قوانین بین المللی بازی تخته نرد، هر بازیکن آزاد است که هر تعداد مهره در هر خانه قرار دهد.

طبق قوانین مرسوم در ایران شما اجازه ندارید بعد از زدن مهره ی حریف، مهره تان را بر روی دیگر مهره هایتان قرار بدهید و یا به عبارتی فرار کنید. در تصویر زیر مشاهده میکنید که سفید تاس ۵ – ۲ آورده که نمیتواند مهره حریف را بزند و بالا رود، اما در کشورهای دیگر این قانون وجود ندارد.

 

تخته نرد,آموزش تخته نرد,بازی تخته نرد


هدف بازی تخته نرد جمع کردن یا رساندن همه مهره های خود به خانه خودی است. حال فرض کنید ما تمام مهره ها را به خانه خودی رساندیم. باید چه کنیم؟ پس از جمع شدن همه مهره ها به خانه، هدف ما خارج کردن مهره ها به بیرون تا آخرین مهره است و بازیکنی که زودتر همه مهره های خود را از خانه خارج کند پیروز بازی خواهد بود.





مشخصات بازی و سرگرمی
میزان تحرک : کم تحرک
وسایل بازی : زمین بازی،۱۵ مهره سیاه و ۱۵ مهره سفید، تاس
زمان بازی : روز ، شب